Posts

Showing posts from May, 2016

सचिन देव बर्मन आणि 'देव'

Image
जर कुणाला हिंदी चित्रपट संगीताची कथा दोन शब्दांत लिहायची असेल तर ती सचिनदा आणि देव आनंद ह्या फक्त दोन ध्रुवांभोवती गुंफली जाऊ शकते ! खरं म्हणजे त्रिपुराच्या राजघराण्यात वाढलेल्या सचिनदाना संगीताची गोडी लागावी आणि त्या अंकुराचा . वटवृक्ष व्हावा हा एक अद्भुत चमत्कार होता पण तो घडला ! आकाशात बसलेल्या गंधर्वमंडळींना कदाचित त्या राजपुत्राच्या प्रतिभेची कल्पना असावी , म्हणूनच राजघराण्याच्या विरोधात जाऊन गाणे शिकण्याचे धाडस त्यांनी दाखवले . १९३० च्या दशकात त्यांनी रेडिओ आणि बंगाली संगीतात भरपूर मुसाफ़िरी केली आणि १९४४ मध्ये अशोक कुमारांच्या काही चित्रपटांसाठी संगीत देण्यासाठी मुंबई गाठली . पुढील काही वर्षात त्यांना यश मिळालेही पण हळव्या मनाच्या बर्मन दादांना मुंबईची स्पर्धा रुचली नाही आणि ते . कलकत्त्याला परत जाण्यासाठी अगदी रेल्वेमध्ये बसलेही होते पण तसे होणे नव्हते , त्याना मनधरणी करून परत नेण्यात आले आणि पुढचा इतिहास आहे ! देव आनंद - लाहोर वरुन मुंबईमध्ये ४० च

Nagraj - Narrator with the mirror!

Image
सैराट आणि फँड्री बद्दल एव्हाना खुप बोलले गेलेय. पण दोन्ही चित्रपट काळजीपुर्वक पाहिल्यावर नागराजचा आणखी एका ब्रिलियंस ध्यानात येतो. नागराजने दोन्ही चित्रपटांत छोट्याश्या भूमिका केल्या आहेत, नव्हे त्याने दोन्हीकडे एक आरसा दाखवणाऱ्या निवेदकाचे काम केले आहे. फँड्री मधला जब्या चंक्याचे त्याच्या स्वैर दिवसातले प्रतिबिंब आहे. जब्याच्या प्रत्येक अडखळणाऱ्या पावलाला आणि बसणाऱ्या ठेसेला चंक्याची दिशाहीन आणि 'वड पाचची' म्हणत सगळ्या जुनाट जखमा नशेत बुडवनारी फ्रेम आहे.. जब्याचे हतबल भविष्य चंक्या जगलेला आहे आणि दिग्दर्शक नागराजचा क्यामेरा आरसा आहे.. आपल्यासाठी! कट टू - सैराट इथे नागराज ए.का. निवेदकाला नाव नाही (की आहे?) तो असाच काही फ्रेम्स मध्ये डोकावतो. त्यातली एक फ्रेम आपल्याला पुन्हा नागराज इथे पण आरश्यावाला निवेदक असल्याची आठवण करुन देतो. जेव्हा परश्या 'याड लागलं' च्या धुंदीत गावतून जात असतो तेव्हा हा निवेदक सलून मध्ये बसलेला दिसतो आणि बाजूचा आरसा परश्याचे आनंदी प्रतिबिंब दाखवतो. पण नागराज च्या चेहऱ्यावर सगळे हैप्पी गो लकी जात असताना काळजी साफ़ दिसते.. इथे